از مهمترین اجزا و اقدامات در اطفا حریق استفاده از اسپرسینکلر , آبپاش خودکار sprinkler میباشد که مانع از خسارات مالی و جانی و ایمنی بیشتر آتشنشانان میگردد. این سیستم متصل به لوله کشی است که با فراهم نمودن آب در آتش سوزی آب را به اسپرینکر میرساند لذا سبب کنترل آتش سوزی می شود.
شروع کار تمامی اسپرینکلر با منبع آب است که بصورت یک شبکه شاخه ای در زیر سقف تعبیه میگردد. منبع به صورت اتوماتیک کار میکند. با عبورآب قابلیت در لوله اسپرینکلر فعال میگردد. این منبع آب می تواند به چند صورت باشد:
بدین صورت زمان حریق آبپاش آتش نشانی خودکار فعال میگردد و سبب اطفا حریق میشود. آبپاش آتش نشانی خودکارsprinkler بر خلاف تصور افراد توسط دود فعال نمیشود. بلکه زمانی که با افزایش دما رخ دهد و دما به 165 درجه فارنهایت برسد با کمک سنسور حرارتی موجود در اسپرینکلر ها، حریق شناسایی میگردد سپس در شرایط آتش سوزی حرارت محیط باعث شکستن حباب شیشه ای حساس به دما که دارای جیوه است شده وباعث تخلیه شدن آب موجود در اسپرینکلرها می شود.
لازم به ذکر است که به این نکته اشاره شود: درجه حرارت آبپاش خودکارsprinkler در دمای بین 135 تا 165 درجه و در محیطهای صنعتی با دمای 250 تا 300 درجه فارنهایت شروع به کار کرده و فعال می شوند.
اسپرینکلرها به چهار نوع تقسیم بندی می شود.
سیستم لوله تر : (wet pipe) ساده ترین نوع آبپاش آتش نشانی خودکار اسپرینکلر نوع لوله تراست. در این مدل درتمام زمانها آب تحت فشار در لوله وجود دارد و به محض افزایش آب موجود در آبپاش آتش نشانی خودکار اسپرینکلر تخلیه می شود ،با توجه به اینکه آب مورد نیاز همیشه در لوله وجود دارد سرعت عمل این سیستم را بالا برده به همین دلیل به مقرون به صرفه میباشد.
سیستم لوله خشک : (Dry pipe) دراین سیستم لوله خشک ورودی آب داخل لوله ها بسته بوده ودرواقع درحالت معمول آب درون لوله ها وجود ندارد و به محض فعال شدن هوای فشرده تخلیه شده وافت فشار دردرون لوله ها باعث باز شدن شیرسیستم و ورود آب به داخل لوله های سیستم می شود. سرعت عملکرد این سیستم نسبت به لوله تر بسیار پایین میباشد. سیستم لوله خشک بیشتر برای مناطق وجاهای که احتمال یخ زدگی آب وجود داشته باشد است.
سیستم پیش عملگرpreaction این سیستم به سه روش بدون همبندی ، همبندی تکی،همبندی دوتایی قابل اجراست. این نوع اسپرسینکلر پیش عملگر بیشتر برای مکانهای که احتمالا آب می تواند باعث صدمه و آسیب به تجهیزات میشود کارایی دارد. در سیستم پیش عملگر باید اسپرینکلرروبه بالا استفاده شود تا مانع ازرسوب گرفتن آب داخل اسپرینکلر شود.
سیستم سیلابیDeluge
در سایت رسامکانیک می توانید تنوع بالای از اسپرسینکلر ازجمله اسپرینکر دیواری، esfr ، اسپرینکلر بالازن و پایین زن و ... را میتوانید تهیه نمایید.
معمولا در آبپاش خودکارsprinkler در زیر سقف نصب میگردد و باید طوری نصب گردد که از پاشیدن شدن آب به اطراف جلوگیری میکند. در هنگام نصب آبپاش خودکارsprinkler پارامترهای متعددی باید در نظر گرفته شود چون جاگذاری نادرست قابلیت وکارایی آن ها را کاهش داده وحتی باعث تخلیه تصادفی ومکرر آن می شود.
انتخاب روش مناسب لوله کشی نیازمند بررسی دقیق ومحاسبات مربوط به سیستم است.
اسپرینکلر در مکانهای زیر قابل نصب میباشد: